Ζαχαριάδης, Νίκος

(Νικομήδεια, Μικρά Ασία 1902 – Σορφούτ, Σιβηρία 1973). Πολιτικός, ηγέτης της ελληνικής Αριστεράς. Ήταν γιος καπνομεσίτη που εμπορευόταν στις περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης. Τελείωσε το γυμνάσιο στα Σκόπια και αργότερα εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί μυήθηκε στις σοσιαλιστικές ιδέες, στον κύκλο της ελληνικής Πανεργατικής Λέσχης. Στη συνέχεια πήγε στη Σοβιετική Ένωση όπου φοίτησε στη σχολή, γνωστή κυρίως με την ονομασία Κομουνιστικό Πανεπιστήμιο Εργαζομένων Ανατολής. Επέστρεψε στην Ελλάδα μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και ξεκίνησε την πολιτική του δραστηριότητα στις κομουνιστικές οργανώσεις της Θεσσαλονίκης. Στη δικτατορία του στρατηγού Πάγκαλου καταδικάστηκε σε 18μηνη φυλάκιση, αλλά δραπέτευσε από τη φυλακή και συνέχισε τη δραστηριότητά του. Ξαναπήγε στην πρώην ΕΣΣΔ (1928), απ’ όπου επέστρεψε ως μέλος της νέας διοίκησης του KKE (1931). Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Μόσχα, σπούδασε στην ανώτερη κομματική σχολή Λενίνσκι κουρς. Εξελέγη γενικός γραμματέας του KKE (1934) και ηγέτης του κόμματος (1935). Το 1936 εξελέγη βουλευτής Πειραιά στις γραμμές του Παλλαϊκού Μετώπου. Μετά την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του Μεταξά φυλακίστηκε στην Κέρκυρα, όπου παρέμεινε έως την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου, οπότε και μεταφέρθηκε στην Αθήνα. Στην Κατοχή μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο του Νταχάου, όπου έμεινε έως τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου ανέλαβε και πάλι την καθοδήγηση του κόμματος (1945). Μετά την ήττα του ανταρτικού κινήματος στον Εμφύλιο, ο Ζ. κατέφυγε στις ανατολικές ευρωπαϊκές χώρες και από εκεί στην πρώην ΕΣΣΔ. Προς το τέλος της ζωής του, του καταλογίστηκαν από το κόμμα του πολλά σφάλματα. Το 1956 τον καθαίρεσαν και τον επόμενο χρόνο τον διέγραψαν. Ο Ζ. έγραψε τα βιβλία Ο Αληθινός Παλαμάς (1937), Θέσεις για την ιστορία του KKE (1939) κ.ά. Ο πολιτικός Νίκος Ζαχαριάδης (φωτ. από την έκδ. «100+1 χρόνια Ελλάδα»).